– Podejmując ważne i aktualne tematy, szukając rozwiązania różnych węzłów gordyjskich, kwestii spornych, synod będzie służył sprawie jedności – podkreślił bp Krzysztof Nitkiewicz.
Mszą św. w Bazylice katedralnej w Sandomierzu pod przewodnictwem abp Stanisława Budzika, metropolity lubelskiego oraz z udziałem abp Adama Szala, metropolity przemyskiego, bp Kazimierza Gurdy, ordynariusza siedleckiego, bp Krzysztofa Nitkiewicza, pasterza Diecezji Sandomierskiej i bp seniora Edwarda Frankowskiego zainaugurowano prace synodalne, które będą przebiegać pod hasłem „Aby nieść światło Ewangelii”.
Na wspólnej modlitwie zgromadzili się członkowie synodu, których stanowią księża diecezjalni, osoby konsekrowane oraz wierni świeccy oraz wierni przybyli z całej diecezji. Inauguracji prac synodalnych towarzyszyli przedstawiciele władz parlamentarnych, władz samorządowych różnego stopnia przybyłych z terenu diecezji oraz reprezentanci i delegaci grup duszpasterskich i stowarzyszeń katolickich oraz społecznych.
– Niech ten trzeci synod upływa pod znakiem tajemnicy Wcielenia Boga, który stał się Emanuelem, Bogiem z Nami, chodził naszymi drogami, żył naszym życiem, umarł, aby nas odkupić i zmartwychwstał, aby nas prowadzić do chwały. Niech Duch Święty, który dokonał w Maryi tego niezwykłego cudu Wcielenia dokonuje także wielkich cudów ewangelizacyjnych podczas trwania tego synodu, który ma charakter duszpasterski. Niech pozwoli złożyć w niej nowy zasiew Ewangelii i przynieść wspaniałe owoce – mówił abp Stanisław Budzik, na początku Mszy św.
Bp Krzysztof Nitkiewicz nawiązał w homilii do obchodzonej Uroczystości Zwiastowania Pańskiego. Przypomniał, że została ona uwieczniona na bizantyjskich freskach zdobiących sandomierską katedrę.
– O ile we wschodnich świątyniach ikony Zwiastowania znajdują się na Carskich Wrotach ikonostasu, prowadzących do miejsca sprawowania Najświętszej Ofiary, gdyż Zwiastowanie i wcielenie Syna Bożego jest pierwszym akordem Misterium Paschalnego, które odnawia się podczas każdej Eucharystii, scena ta znajduje się u nas vis-à-vis tronu biskupiego. Ten starożytny fresk przypomina biskupowi i całemu Ludowi Bożemu, że tak jak przed wiekami w Nazarecie zgoda Maryi stała się drzwiami, przez które Bóg przyszedł na Ziemię przyjmując ludzkie ciało, podobnie dzisiaj, przez nasze „tak” On chce zbawiać i być obecny w życiu Kościoła, Polski, całego świata. Rozpoczynający się synod diecezjalny postrzegam, jako właściwą drogę do wypełniania tego zadania – mówił kaznodzieja.
Biskup zauważył, iż biorąc pod uwagę przepisy prawa kanonicznego określające sposób zwołania i odbywania synodu, a także jego struktury, niektórzy nazywają synod epifanią, objawieniem Kościoła lokalnego.
– Różne formy uczestnictwa w synodzie oraz modlitwa w jego intencji będą sprzyjały budowaniu wspólnoty i zacieśnianiu braterskich więzi wynikających ze chrztu, na mocy, którego wszyscy jesteśmy sobie równi godnością, każdemu przysługują określone prawa, ale są także zadania i obowiązki, które należy wypełniać, służąc sobie nawzajem. Nie ma skuteczniejszego sposobu na ideologie, zjawiska i procesy zagrażające kościelnej i międzyludzkiej jedności. Tym bardziej, że pojawiają się ciągle nowe zarzewia napięć. Komisje synodalne, posiedzenia plenarne i synodalne zespoły dekanalne stwarzają okazję do nawiązywania relacji i do współpracy pomiędzy duchownymi oraz wiernymi świeckimi. Podejmując ważne i aktualne tematy, szukając rozwiązania różnych węzłów gordyjskich, kwestii spornych, synod będzie służył sprawie jedności – tłumaczył Ordynariusz Sandomierski.
Biskup wyjaśnił jednocześnie przyczynę zwołania synodu po 18. latach od zakończenia poprzedniego, któremu przewodniczył bp Wacław Świerzawski.
– Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat zmieniły się znacząco uwarunkowania kulturowe, cywilizacyjne, społeczne i demograficzne. Są osiągnięcia i optymistyczne perspektywy, ale nie brakuje również zjawisk i problemów rodzących poważne niepokoje. Trzeba przyznać rację autorowi łacińskiej sekwencji: Tempora mutantur et nos mutamur in illis – czasy się zmieniają, a my zmieniamy się wraz z nimi. Ojciec św. Franciszek mówi nawet, że mamy do czynienia nie tyle z epoką zmian, co raczej z epokowymi zmianami. Dlatego należy szukać nowych dróg i metod, aby jak głosi hasło synodu: „nieść światło Ewangelii”. To znaczy, żyć nią i przepowiadać zgodnie z poleceniem Chrystusa. Może dlatego, włoski kapłan, filozof i działacz społeczny ks. Giuseppe Dossetti uważał, że synody diecezjalne wpisują się w proces dojrzewania Kościoła – wyjaśniał biskup.
– W Kościele wszystko powinno służyć zbawieniu człowieka, jego nadprzyrodzonemu powołaniu – salus animarum suprema lex. Chodzi tutaj nie tylko o rewizję norm prawa partykularnego, o ujednolicenie praktyk duszpasterskich lub zwyczajów. Musimy widzieć współczesne problemy, stawiać właściwe diagnozy i podejmować działania zgodne z magisterium Kościoła. Chcemy wydobywać z naszego skarbca rzeczy nowe i stare (por. Mt 13, 52). Zacząć od tego, co udało się przed laty, a jednocześnie otworzyć się bezgranicznie na natchnienia Ducha Świętego – mówił bp K. Nitkiewicz.
Na koniec homilii kaznodzieja zwrócił uwagę na to, że przez osobę biskupa będącego w jedności z papieżem i z kolegium biskupów, synod diecezjalny stanowi formę aktywnego uczestniczenia w życiu Kościoła Powszechnego.
Po homilii ks. Jerzy Dąbek, wikariusz generalny, wyjaśnił ideę i cele synody, jego strukturę oraz planowany przebieg. Następnie wszyscy członkowie synodu złożyli wyznanie wiary i stosowną przysięgę.
Członkami III Synodu Diecezji Sandomierskiej są kapłani, osoby zakonne i wierni świecy sprawujący różne funkcje duszpasterskie, społeczne oraz przedstawiciele ruchów i stowarzyszeń kościelnych. To gremium w dalszej części synodu będą wspierały dekanalne zespoły synodalne.
W strukturach synodu został powołany sekretariat oraz komisje synodalne: główna teologiczna, ds. kultu Bożego i dyscypliny sakramentów, ds. duchowieństwa diecezjalnego, ds. instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego, ds. świeckich, ds. duszpasterstwa, ds. nauki i wychowania katolickiego, ds. ewangelizacji, charytatywnej i ds. dóbr doczesnych.
Pierwsza faza synodu potrwa od 25 marca 2017 r. do 19 maja 2018 r. i będzie miała ma na celu przygotowanie dokumentu roboczego. Prace będą przebiegały powołanych komisjach głównej i tematycznych. Drugi etap synodu ma odbywać się głównie na forum dekanalnych zespołów synodalnych złożonych z duchownych i świeckich. Zespoły znające dobrze lokalną sytuację oraz uwarunkowania parafii, będą analizowały dokument roboczy. Owocem tej refleksji mają być uwagi i postulaty, które posłużą komisji głównej do przygotowania projektu deklaracji dekretów. Projekt tych dokumentów będzie dyskutowany podczas posiedzeń plenarnych, stanowiących trzeci etap synodu. W ten sposób powstanie dokument końcowy zawierający zalecenia i normy prawne. Jego promulgacji dokona Biskup Ordynariusz.
