Staszów – Św. Bartłomieja

STASZÓW

Parafia pod wezwaniem św. Bartłomieja

woj. świętokrzyskie, pow. Staszów, gm. Staszów
28-200 Staszów, ul. Szpitalna 3, tel. 15 864 31 21
www.swietybartlomiej.pl, e-mail: bartlomstaszow@sandomierz.opoka.org.pl

INFORMACJE O PARAFII

Pierwsze wzmianki o wsi Staszów pochodzą z XIII w. (prawa miejskie uzyskała w 1525 r.). W początkach tego wieku istniał w niej drewniany kościół, który został spalony przez Tatarów w 1241 r. Odbudowa świątyni nastąpiła cztery lata później. Był to również budynek drewniany. Parafia Staszów erygowana została przed 1325 r., gdyż już wtedy odprowadzała świętopietrze na rzecz Stolicy Apostolskiej. Obecny murowany kościół powstał w latach 40-tych XIV w. W 1580 r. Olbracht Łaski, dziedzic Staszowa, ufundował drewniany zbór braci polskich. Służył on protestantom do 1596 r., kiedy został przekształcony przez Andrzeja i Stanisława Ciołków na kościół katolicki pw. Ducha Świętego. Świątynia ta spłonęła w 1689 r., odbudowana została sześć lat później (poświęcona przez bpa S. Szembeka). W tym czasie miała statut prebendy, natomiast od 1818 r. stała się kościołem filialnym. Dekadę później kościół został rozebrany, a w latach 1828-1833 wybudowano na jego miejscu murowaną świątynię. Poświęcił ją bp J. Goldtman w 1848 r. W połowie lat 90-tych XIX w. wybuchł w niej pożar – restauracja kościoła trwała do 1898 r. Świątynia uległa częściowemu zniszczeniu podczas ataku lotnictwa niemieckiego w nocy z 8 na 9 sierpnia 1944 r. Po wojnie mury budynku zostały rozebrane. Budowa nowego kościoła nastąpiła dopiero w latach 80-tych i 90-tych XX w., ze względu na brak zezwolenia władz komunistycznych. Z terenu parafii wydzielone zostały dwie placówki duszpasterskie: Rytwiany oraz Staszów – parafia pw. św. Barbara. Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja wzniesiony został w latach 1338-1342 z fundacji Doroty z Tarnowa, wdowy po Marcinie z Rytwian, wojewodzie łęczyckim. Konsekracji świątyni dokonał bp Jan Grot ze Słupowa. W latach 1613-1625 staraniem Katarzyny Tęczyńskiej dobudowano manierystyczną kaplicę Matki Bożej Różańcowej, zwaną powszechnie Kaplicą Tęczyńskich. Świątynia została zdewastowana w 1657 r. przez wojska Jerzego Rakoczego, które urządziły w jej wnętrzu stajnię. Odbudowana została w latach 1658-1664 (m.in. dobudowano wówczas zakrystię), po czym została poświęcona przez bpa M. Oborskiego. W latach 1840-1855 kościół przeszedł generalny remont (m.in. ankrowanie ścian, rozbiórka sztukaterii nawy). Podczas restauracji nabożeństwa sprawowane były w kościele pw. Ducha Świętego. Popękane ściany sprawiły, że podobne przedsięwzięcie podjęto w latach 1880-1885. W 1907 r., dzięki staraniom ks. Wawrzyńca Sieka, dostawiono od strony południowej boczną kruchtę w stylu eklektycznym. Świątynia remontowana była jeszcze w latach 60-tych i 90-tych XX w. (m.in. wykonano wówczas malowidła ścienne). Ostatnia restauracja kościoła była przeprowadzona w latach 2001-2011 przez ks. Henryka Kozakiewicza. Świątynia jest murowana i otynkowana, wybudowana w stylu gotyckim, oszkarpowana, z węższym i niższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie i wtopioną w fasadę wieżą zwieńczoną hełmem barokowym. Wnętrze jest jednonawowe, a sklepienie pokryto siecią późnorenesansowych sztukaterii. Wyposażenie kościoła jest przeważnie późnobarokowe i pochodzi z II poł. XVIII w. W ołtarzu głównym znajduje się obraz z Ukrzyżowanym Chrystusem, a na zasuwie – obraz patrona kościoła św. Bartłomieja. W nawie umieszczona została rokokowa ambona z rzeźbami czterech ewangelistów nakryta baldachimem. Na osi fasady kościoła znajduje się brama z dzwonnicą z XIX w. w stylu klasycystycznym

Msze święte:
– w niedziele i święta: 12.30
– w dni powszednie: 18.00, zimą 17.00
– w święta państwowo zniesione: 18.00, zimą 17.00.

Odpusty: św. Bartłomieja (24 sierpnia).

Kościół i kaplica

Kościół pw. Świętego Ducha – zbudowany został w latach 1982-1996 wg projektu arch. Jerzego Wójcika. Świątynia powstała jako wotum wdzięczności za uratowanie życia papieżowi Janowi Pawłowi II po zamachu z 13 maja 1981 r. Nad całością prac budowlanych czuwali księża Adam Rdzanek i Henryk Kozakiewicz (od 1986 r.). Uroczystego poświęcenia kościoła dokonał bp W. Świerzawski 3 października 1996 r. Bp K. Nitkiewicz wyniósł świątynię do rangi Sanktuarium św. Jana Pawła II (15 maja 2011 r.). Świątynia pw. Świętego Ducha jest budynkiem dwupoziomowym (dolny kościół – pw. MB Nieustającej Pomocy) i opiera się w swojej konstrukcji na kamieniu i żelbecie. Wzniesiony na planie deltoidu kościół przypomina wielką łódź. Jego wyższa, węższa i dłuższa część przednia stylizowana jest na dziób łodzi zwieńczony dużym, betonowym krzyżem. Zawiera we frontonie witraż o symbolice Ducha Świętego, a ściany przecięte są raz po raz linią wąskich, podłużnych okien. Duża przestrzeń kościoła to jedna nawa częściowo okolona balkonem-emporą o konstrukcji kasetonowej, ale w formie gwiazd. Pod nią niejako spontanicznie tworzy się miejsce dla spowiedzi i prywatnej modlitwy w kaplicy bocznej. Z kolei prezbiterium otoczone jest piętrowym zapleczem, a w jego centralnej części znajduje się nowoczesny krucyfiks w stylu franciszkańskim, ponad któ- rym umieszczono witraże czterech ewangelistów..
Msze święte:
– w niedziele i święta: 7.00 (kościół dolny), 8.30, 10.00, 11.00, 12.15, 18.00, zimą 17.00
– w dni powszednie: 6.30 (kościół dolny)
– w święta państwowo zniesione: 7.00 (kościół dolny), 9.00.
Odpust: Matki Bożej Nieustającej Pomocy (27 czerwca).

Kaplica domowa na plebanii – pod wezwaniem bł. Władysława Miegonia.

Do parafii należą: ulice Staszowa – Adamówka, Armii Krajowej, Czysta, Dąbrowskiej, Długa, 11 Listopada (część), 25-lecia PRL, Jana Pawła II, Kolejowa, Koszarowa, Koś- cielna, Kościuszki, Krakowska, Krótka, Langiewicza, Łazienkowska, Niska, Nowa, Nowotki, Oględowska, Opatowska, Parkowa, Partyzantów, Place, Pocieszka, Polna, Południowa, Poprzeczna, Prusa, Przejazdowa, Radzików, Rynek, Rytwiańska, Sandomierska, Sawickiej, Sienkiewicza, Skłodowskiej, Staszowska, Słoneczna, Słowackiego, Szkolna, Szpitalna, Świerczewskiego, Targowa, Towarowa, Wesoła, Wojska Polskiego, Wschodnia, Wysoka, Zachodnia, Złota, Żeromskiego.

Ogólna liczba mieszkańców: 9913.

Kapłani pochodzący z parafii: H. Rokicki, A. Zapart, A. Pawlik, M. Darowski, K. Warchałowski, M. Janowski, M. Bajak, A. Bajak, P. Wątroba, P. Kaliciński, A. Łukawski, R. Sieroń, A. Barański, D. Bucki.

Osoby zakonne pochodzące z parafii: br. H. Łukawski, s. G. Jaworska, s. E. Szafrańska, s. D. Pawlik, s. D. Jońca SM.

Grupy parafialne: Akcja Katolicka, Duchowa Adopcja Dziecka Poczętego, duszpasterstwo pielgrzymkowe, duszpasterstwo przedsiębiorców i pracodawców, harcerze, koła żywego różańca, koło misyjne, Koło Przyjaciół Radia Maryja i Telewizji Trwam, Koło Przyjaciół WSD, KSM, Legion Maryi, Liturgiczna Służba Ołtarza, Odnowa w Duchu Świętym, schola, Wspólnota dla Intronizacji NSPJ, Zespół Wokalny „Credo”.

Cmentarz: parafialny i komunalny, odległość od kościoła 800 m.

OBSADA PERSONALNA

Proboszcz - Ks. kan. Szczepan Janas
Wikariusz - Ks. mgr Sylwester Gaweł (od 2017 r.)
Wikariusz - Ks. mgr Paweł Iskra (od 2023 r.)
Wikariusz - Ks. mgr Krzysztof Kozieł (od 2024 r.)
Wikariusz - Ks. mgr Albert Bujak (od 2024 r.)