Grzegorzowice – Św. Jana Chrzciciela

INFORMACJE O PARAFII

Początki kultu chrześcijańskiego w Grzegorzowicach nie są dokładnie znane. Istnieją różne hipotezy dotyczące datacji romańskiej rotundy-baptysterium, stanowiącej obecnie prezbiterium kościoła. Niektórzy badacze sądzą (przez podobieństwo z wawelską rotundą św. Feliksa i Adaukta), iż pochodzi ona z X w. Inni (m.in. archeolog Tadeusz Szydłowski) uważają, że jej początki sięgają wieku XI. Hipotezy te jednak wydają się mało prawdopodobne. Większość badaczy skłania się ku temu, iż świątynia w Grzegorzowicach powstała pod koniec XIII w. lub na początku XIV w. i jest jednym z najpóźniejszych obiektów romańskich w Polsce. Jan Długosz pisze o kościele w Grzegorzowicach jako powstałym w II poł. XIII w. i ufundowanym przez Nawoja, herbu Topór. Parafię Grzegorzowice wymienia spis płacących świętopietrze z 1350/51 r., gdzie znalazł się przy niej dopisek ecclesia nova. Można zatem przypuszczać, iż parafia wraz z kościołem powstała ok. poł. XIV w. Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela wzniesiony został w XIV w. Posiadał wówczas formę romańskiej rotundy. W 1627 r. dobudowano do niej od zachodu prostokątną nawę o długości 17 m i szerokości 10 m. Pierwotnie świątynia pokryta była gontem, który w 1885 r. zamieniono na blachę żelazną, a w 1923 na żelazno-ocynkowaną. Dobroczyńcami kościoła byli właściciele Grzegorzowic i Sarniej Zwol, m.in. Mikołaj Chrząstowski, Stanisław Ożarowski (XVI w.), Sosnowscy (Karol – fundator 54-stopniowych schodów), Olszewscy i Rauszerowie (szaty i dzwony). W czasach najnowszych kościołem opiekują się parafianie i duszpasterze. Świątynia restaurowana jest od połowy lat 90-tych XX w. Świątynia jest budowlą zróżnicowaną stylistycznie, jednonawową ze szkarpami w narożach (I poł. XVII w.) i z równej jej wysokości prezbiterium (I poł. XIV wieku) o rzucie kolistym z absydą od wschodu, do którego od północy przylega prostokątna, niska zakrystia (około 1627 r.). Świątynia została wystawiona z kamienia łamanego i cegły, całe jej wnętrze i elewacje nawy wytynkowano. Nakrywa ją dach z blachy ocynkowanej z sygnaturką od wschodu (nad nawą). Wśród skromnych elewacji wyróżnia się zachodnia, ujęta szkarpami po bokach i zakończona trójkątnym szczytem. W fasadzie tej znajduje się kamienny portal z kartuszem na klińcu, z wyrytą datą 1627. Elewację prezbiterium urozmaicają trzy romańskie okna (okrągłe w absydzie z maswerkiem). Wnętrze kościoła nakrywają stropy i półkopuła (absyda prezbiterialna). Wyposażenie tworzą m.in.: ambona z 1. połowy XVIII wieku, ołtarze boczne o cechach barokowych z 2. połowy XIX wieku, gotycka chrzcielnica z 2. połowy XIV wieku, obraz MB Śnieżnej z połowy XVII wieku, neoklasycystyczny prospekt organowy z 1893 r.

Msze święte:
– w niedziele i święta: 8.00, 10.00, 11.30
– w dni powszednie: 18.00, zimą 16.00
– w święta państwowo zniesione: 9.00, 18.00, zimą 16.00.

Odpusty: św. Jana Chrzciciela (24 czerwca).

Do parafii należą: Dobruchna (część: numery 1-19,28), Grzegorzowice, Pokrzywianka (część: numery 1,2, 32-56), Sarnia Zwola, Skały, Włochy (część: numery 67-75), Zagaje Grzegorzowskie.

Ogólna liczba mieszkańców: 1102.

Kapłani pochodzący z parafii: F. Gajewski.

Grupy parafialne: koła żywego różańca, Liturgiczna Służba Ołtarza, schola, Wspólnota dla Intronizacji NSPJ.

Cmentarz: parafialny, w sąsiedztwie kościoła.