Z poprzedniej katechezy dowiedzieliśmy się czym jest stan łaski uświęcającej. Zastanówmy się teraz kiedy i w jaki sposób tę łaskę otrzymujemy i tracimy. Przychodzimy na ten świat bez stanu łaski uświęcającej, bo w grzechu pierworodnym. Jest to dziedzictwo, które otrzymujemy po grzechu Adama i Ewy, przez który utracili oni łaskę uświęcającą. Jedynie Chrystus i Najświętsza Maryja Panna zostali poczęci i narodzili się bez grzechu pierworodnego. Wszyscy ludzie jednak potrzebują sakramentu chrztu św., który zgładzi grzech pierworodny i uposaża duszę w stan łaski uświęcającej. Na chrzcie św. Duch Święty wstępuje do duszy, nadając jej znamię piękności. Ten trwały stan piękności duszy, jako skutek mieszkającego w niej Ducha Świętego nazywamy łaską uświęcającą.
Poprzez grzechy powszednie (lekkie) nie tracimy tej łaski. Natomiast kiedy człowiek ochrzczony popełnia grzech ciężki nazywany śmiertelnym, traci stan łaski uświęcającej. Każdy kto świadomie i dobrowolnie łamie przykazanie Boże lub kościelne w rzeczy ważnej, popełnia grzech ciężki. Potrzebuje wtedy sakramentalnej spowiedzi św., w której na nowo otrzyma od Boga stan łaski. Spowiedź św. jest więc sakramentem dla tych, którzy ciężko upadli po chrzcie św. Korzystać z niego możemy – jak wiemy – wiele razy. W pewnym więc sensie sakramentalną spowiedź nazwać możemy drugim chrztem. Do ważności spowiedzi św. wystarczy akt żalu niedoskonały, ponieważ sakrament chrztu i pokuty uzupełnia ze skarbca zasług Chrystusa Pana to, czego brak jeszcze przy współdziałaniu skruszonego grzesznika. Podobnie, kiedy chory nie może się już wyspowiadać, a wcześniej odczuwał przynajmniej żal niedoskonały, to sakrament namaszczenia chorych daje łaskę odpuszczenia grzechów ciężkich. Sakramenty chrztu św. i spowiedzi św. i namaszczenia chorych nazywamy sakramentami umarłych, ponieważ w mocy Ducha Świętego budzą one do życia łaski dusze duchowo martwe – w grzechu pierworodnym albo w śmiertelnym.
