Sandomierz – Nawrócenia Św. Pawła

INFORMACJE O PARAFII

Początki parafii i kościoła św. Pawła Apostoła związane są z rozwojem wzgórza staromiejskiego w Sandomierzu. Pierwsza świątynia w tej części miasta istniała prawdopodobnie już w X w. i nosiła wezwanie św. Jana Chrzciciela (funkcjonowała do 1736 r., kiedy została rozebrana, a jej materiał posłużył do budowy domków przy Szpitalu św. Hieronima). Kolejnym budynkiem sakralnym, wzniesionym nieopodal wspomnianego, był kościół parafialny pw. św. Jakuba, powstały ok. 1200 r. Po przejęciu go przez dominikanów w 1226 r. zaistniała potrzeba budowy na wzgórzu staromiejskim kolejnej świątyni, gdzie można by było przenieść parafię. Jeszcze w tym samym roku bp Iwo Odrowąż ufundował nowy, drewniany kościół pw. św. Pawła Apostoła. Można przypuszczać, iż budowla ta, usytuowana na terenie osady pozbawionej konstrukcji obronnych, była niszczona i palona podczas najazdów mongolskich, ruskich i litewskich, a później odbudowywana. Sytuacja ta trwała do 1 poł. XV w., kiedy postawiono nową, murowaną świątynię, istniejącą do chwili obecnej. Terytorium parafii św. Pawła Apostoła nie zmieniało swych granic od czasów średniowiecznych aż do lat 80-tych XX w. Ze względu na szybki rozwój miasta i powstawanie nowych osiedli, w 1982 r. bp E. Materski zdecydował się na jej podział pomiędzy nowoutworzone parafie katedralną i Podwyższenia Krzyża Świętego oraz istniejące parafie św. Józefa w Sandomierzu i Dwikozy. Kościół pw. Nawrócenia św. Pawła Apostoła wzniesiony został ok. 14261434 przez plebana Grzegorza, kanonika i oficjała sandomierskiego (wg Jana Długosza). Poświęcenia świątyni w II ćwierćwieczu XV w. dokonał w imieniu kard. Z. Oleśnickiego sufragan Jarosław z Lublina. W 1637 r. kościół ten uległ częściowemu zniszczeniu w wyniku pożaru. Podczas odbudowy zdecydowano się na jego powiększenie poprzez wydłużenie nawy. Niedługo potem kolejne poważne uszkodzenia przyniósł czas wojen szwedzkich i najazdu Jerzego Rakoczego. Po restauracji świątyni bp M. Oborski dokonał jej ponownej konsekracji (1660). Ostateczny kształt i barokowy wystrój wnętrza nadał jej kanonik Jakub Orzechowski w latach 1706-1709. W kolejnych wiekach kościół był nadal upiększany i remontowany, m.in. w latach 1829, 1868, 1920-1927, 1977-1980. Prace renowacyjne prowadzone były również w ostatnich latach. Świątynia jest murowana, trójbocznie zamkniętym z gotyckim prezbiterium i XVII-wieczną nawą. Do ściany północnej prezbiterium dostawiona jest zakrystia ze skarbczykiem, a do południowej ściany nawy – XVIII-wieczna kaplica na planie centralnym. Fasada jest zwieńczona szczytem barokowym. Wnętrze jest jednonawowe, sklepione kolebką w nawie, a prezbiterium przykryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Sklepienie ozdabiają XVII-wieczne sztukaterie w typie kalisko-lubelskim i XVIII-wieczne malowidła ścienne (m.in. Karola de Prevot). Wyposażenie stanowią barokowe ołtarze, stalle, chrzcielnica, konfesjonały i ławki wraz z malowidłami.

Msze święte:
– w niedziele i święta: 6.30, 8.00, 9.30, 11.00, 12.15, 15.00, 18.00
– w dni powszednie: 6.30, 18.00, zimą 17.00
– w święta państwowo zniesione: 6.30, 9.30, 18.00.

Odpusty: Nawrócenia św. Pawła Apostoła (25 stycznia), św. Barbary (4 grudnia).

Domy zakonne:
Zgromadzenie Córek św. Franciszka Serafickiego (Córki św. Franciszka)
– Dom Generalny: 27-600 Sandomierz, ul. Leszka Czarnego 9, tel. 15 832 43 17,
e-mail: fra-sand@neostrada.pl
– Dom nowicjatu: 27-600 Sandomierz, ul. Leszka Czarnego 6, tel. 832 43 17, wew. 8,
e-mail: nowicjatcfs@wp.pl

Zgromadzenie Sióstr Służek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej (Siostry Służki – bezhabitowe)
– 27-600 Sandomierz, ul. Staromiejska 5, tel. 15 832 04 22
– 27-600 Sandomierz, ul. Staromiejska 8, tel. 15 832 43 86.

Do parafii należą: ulice Sandomierza – 2 Pułku Piechoty, Armii Krajowej, Kazimierza Wielkiego, Koseły, Krzyżowa, Księcia Henryka Sandomierskiego, Leszka Czarnego, Lina, Miła, Piszczele, Rokitek, Słoneczna, Słowackiego, Staromiejska, Tadeusza Króla, Żółkiewskiego (część).

Ogólna liczba mieszkańców: 4610.

Kapłani pochodzący z parafii: T. Trela, J. Trela, M. Jazgier OMI, G. Marzec.

Siostry zakonne pochodzące z parafii: E. Łucka.

Grupy parafialne: Bractwo św. Barbary, Domowy Kościół, Duchowa Adopcja Dziecka Poczętego, Duszpasterstwo Rzemieślników i Przedsiębiorców, koła żywego różańca, Koło Misyjne, Koło Przyjaciół WSD, Legion Maryi, Liturgiczna Służba Ołtarza, Parafialny Zespół Caritas, Ruch Światło-Życie, Rodzina Szkaplerzna, Rycerze Kolumba, schola, wolontariat, Wspólnota dla Intronizacji NSPJ.

Instytucje i ośrodki kościelne na terenie parafii:
Dom Księży Emerytów, 27-600 Sandomierz, ul. Staromiejska 5, tel. 15 832 43 80,
e-mail: dke@sandomierz.opoka.org.pl

Cmentarz: parafialny, obok kościoła.
www.cmentarz.sandomierz.net.